BES’te gençlik rüzgarı AHE’den yana esiyor

AKILLI YAŞAM DERGİSİ

Anadolu Hayat Emeklilik (AHE) Genel Müdürü Murat Atalay, bireysel emeklilik sistemi (BES) fon büyüklüğünde yıl başına göre yüzde 41.5 artış yakalayarak 61.3 milyar TL’ye, katılımcı sayısında ise yüzde 10.4 büyüyerek 2.4 milyon seviyesine ulaştıklarını açıklıyor.

Atalay’ın verdiği bilgilere göre AHE, katılımcı sayısında da sektörün üzerinde büyüyor. Şirket, yılın üçüncü çeyreğini katılımcı sayısında yüzde 15.3, fon büyüklüğünde ise yüzde 17.6 pazar payıyla tamamladı.

AHE’nin özellikle 18 yaş altı katılımcı sayısında 147 bini aştığını ve fon büyüklüğünde de 524 milyon TL’ye ulaştığını vurgulayan Atalay, bu müşteri grubunda yüzde 31.6 pazar payıyla sektör liderliğini korumaya devam ettiklerine dikkat çekiyor.

AHE’nin güncel verilerini ve öne çıkan ürünlerini konuştuğumuz Genel Müdür Atalay, sektörün durumuna da projeksiyon tutuyor…

Nasıl bir yıl geçiriyorsunuz? Hem sektörün hem de şirketinizin durumunu son veriler ışığında değerlendirir misiniz? Geçen yılla karşılaştırdığınızda benzerlik veya farklılıklar neler?

Şirketimiz 2022 yılının ilk 9 ayında başarılı performansını sürdürdü. Emeklilik Gözetim Merkezi (EGM) tarafından açıklanan 30 Eylül tarihli verilere göre, gönüllü bireysel emeklilik ve otomatik katılım toplamından oluşan bireysel emeklilik sistemi (BES) fon büyüklüğümüz yıl başına göre yüzde 41.5 artışla 61.3 milyar TL’ye, katılımcı sayımız da yüzde 10.4 büyüyerek 2.4 milyona ulaştı. Katılımcı sayısında sektörün üzerinde büyüdük. Yılın üçüncü çeyreğini katılımcı sayısında yüzde 15.3, fon büyüklüğünde ise yüzde 17.6 pazar payıyla tamamladık. Şirketimiz, gönüllü BES katılımcı sayısı ile gönüllü BES ve otomatik katılım toplam fon büyüklüğü kategorilerinde özel sermayeli şirketler arasındaki liderliğini sürdürdü.

Bu dönemde 18 yaş altı katılımcı sayımız 147 bini aştı, fon büyüklüğünde ise 524 milyon TL seviyesine ulaştık. Bu müşteri grubunda yüzde 31.6 pazar payıyla sektör liderliğimizi korumaya devam ettik.

Hayat sigortası branşında da verimli bir yıl geçirdik. Şirketimizin toplam prim üretimi Türkiye Sigorta Birliği tarafından açıklanan 31 Ağustos tarihli verilere göre 1.8 milyar TL’yi aşarak geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 67.3 büyüdü.

Aktif büyüklüğümüz 73 milyar TL’yi, özkaynaklarımız da 2.3 milyar TL’yi aştı.

“PERFORMANSTA İTİCİ GÜÇ 18 YAŞ ALTI”

Büyüme daha çok yeni katılımcılarla mı fon getirileriyle mi oldu?

18 yaş altı bireylerin BES’e dahil olmasına yönelik düzenleme katılımcı sayısını çok olumlu etkiledi. 30 Eylül tarihli verilere göre gönüllü BES’te katılımcı sayısı yılın başından bu yana yüzde 7.6 büyüyerek 7.6 milyonu aştı.

Bu yıl kaydedilen 537 bin katılımcı sayısı artışının yüzde 55’ini 295 binlik katılımcı sayısı artışıyla 18 yaş altı kişiler oluşturuyor. 18 yaş altı katılımcılar gönüllü BES’in performansında itici güç etkisi yaratıyor. Bu grubun büyümeyi desteklemeye devam edeceğini öngörüyoruz.

Gönüllü BES fon büyüklüğü de 2021 sonuna göre yüzde 41.4 büyüyerek 322 milyar TL’yi geçti. Aynı tarih itibarıyla otomatik katılım katılımcı sayısı ve fon büyüklüğündeki büyüme de sırasıyla yüzde 8.4 ve 56.6 oldu. Bu dönemde sisteme 12.6 milyar TL net nakit girişi oldu.

Rasyonet verilerine göre, 30 Eylül (30 Eylül 2021 ve 30 Eylül 2022 dönemi) itibarıyla emeklilik yatırım fonlarının ağırlıklı ortalama getirisi yüzde 79.7 olarak gerçekleşti. Fon büyüklüğündeki büyümede hem yeni para girişinin hem de fon getirilerinin etkisi mevcut.

Buna ek olarak sistemin devamlı olarak yeniliklerle desteklenmesi, şeffaf, takip edilebilir ve güvenilir olması ile emeklilik şirketlerinin katılımcılarına sunduğu ilave hizmetlerin bireylerin tasarruf alışkanlıklarının değişmesine ve tasarruf için BES’i tercih etmesine önemli düzeyde katkı sağladığını değerlendiriyoruz.

BİRİKİMLİ HAYAT SİGORTASINA İLGİ KATLANIYOR

Hayat sigortalarında büyüme sürüyor mu, bu alanda en çok hangi ürünlere ilgi var?

Evet, hayat sigortası branşındaki büyüme bu yıl da devam etti. Yılın ilk 8 ayında sektör toplamında üretilen prim tutarı 17.5 milyar TL’ye ulaştı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 68 artış sağlandı.

Sektördeki hayat sigortası prim üretiminin çoğunu (yaklaşık yüzde 62) kredi ve kredi kartı bağlantılı sunulan ürünler oluşturmaya devam etti.

Diğer taraftan bu yıl birikimli hayat sigortalarında yaşanan artış oldukça dikkat çekici bir seviyeyi yakaladı. 31 Ağustos itibarıyla birikimli hayat sigortalarında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 117 artış oldu. Dövize endeksli birikim yapmayı mümkün kılan birikimli hayat sigortası ürünlerinin önümüzdeki dönemde ilgi görmeye devam edeceğini rahatlıkla söyleyebiliriz.

4 BİNDEN FAZLA ESNAF PORTFÖYE EKLENDİ

Bu yıl hayata geçirdiğiniz yeni ürünler neler? Örneğin, bunlardan “Esnafa Özel Emeklilik Planı” ilgi görüyor mu?

Belirttiğiniz gibi bu yılın başında doktor, çiftçi, TSK mensupları gibi farklı meslek gruplarına özel hazırlanmış bireysel emeklilik planlarımıza bir yenisini daha ekledik. Özelleştirilmiş ek fayda ve hizmetlerle satışa sunduğumuz Esnafa Özel Emeklilik Planı ile geleceğine yatırım yapmak isteyen esnaf müşterilerimiz hem kendisini hem de eş ve çocuklarını bu özel plana aylık 250 TL’den başlayan uygun katkı paylarıyla dahil edebiliyor. Bugüne kadar sayısı 4 bini aşan esnaf müşterimiz plana dahil oldu ve gelecekleri için şimdiden birikim yapmaya başladı.

18 Yaş BES’e ilgi nasıl seyrediyor? Bu branştaki katılımcı sayınız ve yıl sonu hedefiniz nedir? 

Haziran 2021 itibarıyla hayata geçen, 18 yaş altındaki bireylerin BES’e dahil olması düzenlemesi sonrasında oluşan bu yeni müşteri grubu sistemin katılımcı tabanının genişlemesi anlamında heyecan verici sonuçlar yaratmaya devam etti. 30 Eylül tarihli verilere göre sektördeki 18 yaş altı katılımcı sayısı 466 bini aştı, devlet katkısı fon büyüklüğü de 1.9 milyar TL’ye yaklaştı. Çocuklarının geleceğine şimdiden katkı sağlamak isteyen birçok ebeveynin sisteme katılmaya devam ederek büyüme hızını artıracağını düşünüyoruz.

Anadolu Hayat Emeklilik olarak 18 yaş altı katılımcı sayısında 147 bini aştık. Fon büyüklüğünde ise 524 milyon TL seviyesine ulaştık. Bu müşteri grubunda sektör liderliğimizi korumaya devam ediyoruz. Yıl sonu için hedefimiz bu müşteri grubunda sahip olduğumuz liderliği devam ettirmek ve pazar payımızı korumak.

BES fon dağılımı sürecinde katılımcı davranışlarında bu dönemde nasıl bir değişim oldu? Fonlar yıl içerisinde değiştiriliyor mu?

2021 yılında yürürlüğe giren düzenlemelerle bireysel emeklilik katılımcılarının bir yıl içerisinde kullanabileceği fon dağılım değişikliği hakkı sayısı 6’dan 12’ye yükseltilmişti. İlaveten, emeklilik yatırım fonlarının merkezi bir platformdan (BEFAS – Bireysel Emeklilik Fon Alım Satım Platformu) alınıp satılabilmesinin de önü açıldı.

30 Eylül itibarıyla 2022 yılında sektörde en az bir kere fon dağılım değişikliği yapılan sözleşmelerin yürürlükteki sözleşmelere oranı henüz yüzde 9.3 seviyesinde. Aynı orana 30 Eylül 2021 itibarıyla baktığımızda 2021 yılında en az bir kere fon dağılım değişikliği yapılan sözleşmelerin yürürlükteki sözleşmelere oranının yüzde 6.5 seviyesinde olduğunu görüyoruz.

Sektör genelinde fon dağılım değiştirme oranı halen istenilen seviyede olmasa da 2021 yılındaki düzenlemelerin sonrasında fon dağılımını değiştirme oranının yükseldiğini ifade edebiliriz. Piyasadaki gelişmelere göre 6’dan daha fazla sayıda fon dağılım değişikliği yapmak isteyen kişiler ya da BEFAS sayesinde benzer fonların getirilerini karşılaştırıp daha yüksek getiri sağlayan fonlara yönelmek isteyen müşteriler bu düzenlemelerden faydalanıyor. Robot fon danışmanlarının da etkisiyle önümüzdeki dönemde fon dağılımını değiştiren bireysel emeklilik müşterilerinin artması bekleniyor.

İçinde bulunduğumuz ekonomik ortamda BES fonları getirileri nasıl etkileniyor? En çok hangi fonlar kazandırıyor? Katılımcı eğilimleri ne yönde?

30 Eylül (30 Eylül 2021 ve 30 Eylül 2022 dönemi) itibarıyla emeklilik yatırım fonlarının ağırlıklı ortalama getirisi yüzde 79.7 oldu. BES uzun vadeli bir yatırım aracı olduğu için getirileri uzun dönemler için kıyaslamanın bizleri daha doğru sonuçlara götüreceği kanaatindeyim. Nitekim, son 3 ve 5 yıllık dönemlerde emeklilik fonlarının ağırlıklı ortalama getirisinin enflasyonun üzerinde olduğu görülüyor.

EMEKLİLİK FON GETİRİLERİ İLE ENFLASYON KIYASLAMASI

Kaynak: Rasyonet, TÜİK

 AHE’nin güncel otomatik katılım sistemindeki (OKS) verilerini de paylaşır mısınız? Yeni düzenlemeler sektöre nasıl yansıyor?

30 Eylül itibarıyla otomatik katılımdaki katılımcı sayımız 2021 yıl sonuna göre yüzde 10.5 artışla 1.1 milyonu, devlet katkısı dahil fon büyüklüğümüz de yıl sonuna nazaran yüzde 65.7 artışla 2.9 milyar TL’yi aştı. Hem katılımcı sayısı hem de fon büyüklüğünde sektörün üzerinde büyüme sağladık.

Bu yıl yapılan düzenlemelerle 45 yaş ve üzerindeki çalışanların OKS’ye katılımı mümkün kılındı. Hâlihazırda 45 yaş ve üstü 137 bin çalışan otomatik katılım kapsamında yer alıyor. Bu düzenlemenin yanı sıra Orta Vadeli Program ile tamamlayıcı emeklilik sistemi yeniden gündeme taşındı. Otomatik katılımdaki asıl büyümenin işyeri bazlı emeklilik sisteminin hayata geçirilmesi sonrasında yaşanacağını öngörüyoruz. Anadolu Hayat Emeklilik olarak sektördeki değişimlere hızla uyum sağlayarak sektördeki büyümeye iştirak etmeyi hedefliyoruz.

DİJİTAL SATIŞLAR 10 KAT ARTTI

Dijital dönüşüm yol haritanızdan kısaca söz edip bu yıl hayata geçen projeleriniz ve yakın hedeflerinizi anlatır mısınız? Dijitalleşmenin satışlarınıza katkısı nasıl oluyor?

AHE Mobil uygulamamız, App Store’daki 4.9, Google Play’deki 4.7 yüksek beğeni skoruyla sektördeki diğer finansal uygulamalardan ayrışıyor. Yapay zekâ teknolojilerini kullanarak geliştirdiğimiz ve AHE Asistan olarak isimlendirdiğimiz rehber robot uygulamamız (chatbot) ile Türkiye’nin bireysel emeklilik fon robotu FonMatik ROBO başta olmak üzere dijital varlıklarımızla müşterilerimize kusursuz bir deneyim yaşatmayı hedefliyoruz. Müşterilerimizin tüm talep ve beklentilerini dijital kanallar üzerinden karşılayabilmek ve talep karşılama hızımızı artırmak için bu alana yatırım yapmaya da devam edeceğiz.

Online kanallarımızdan satışa sunduğumuz çok sayıda hayat sigortası ve bireysel emeklilik ürünümüzle müşteri tercihlerini etkileyen dijitalleşme serüvenine önem veriyoruz. Kişiler dijital kanallarımızdan ürünlerimizin satın alma işlemini yaklaşık 5 dakika içerisinde tamamlayabiliyor. Dijital kanallarımızdan yapılan satış adedini geçen yıla göre 10 kat artırdık. Ürünlerimizi İşCep üzerinden de app-to-app entegrasyonu vasıtasıyla online satışa açarak, İş Bankası dijital kanallarını kullanan müşteri portföyüyle de buluşmasını sağladık.

Önümüzdeki dönemde verimliliği yüksek satış kanallarımızı giderek daha da güçlendirmek için faaliyetlerimize kesintisiz şekilde devam edecek ve dijital kanallardan sunduğumuz ürün çeşitliliği ve sayısını artırarak dijital yetkinliğe sahip lider şirketler arasında yer almayı sürdüreceğiz. Aynı zamanda şirketimizin inovasyon ve dijitalleşme odaklı sürdürülebilir kârlı büyüme stratejisini takip etmeye devam edeceğiz. Tüm iş süreçlerimize entegre etmeyi hedeflediğimiz çevik iş modeli kurgusu temelinde hem sektördeki yeni gelişmelere hem de güncel teknolojik trendlere uyum sağlamak ve öncü uygulamalara imza atmak üzere çalışmalarımızı sürdüreceğiz.

HAYAT SİGORTASINDA BANKALARIN ÜSTÜNLÜĞÜ

Son dönemlerde satış kanallarına değişim oldu mu? Satış daha çok hangi kanallardan yapılıyor?

Salgın döneminde ürün ve hizmetlere ulaşmada dijital kanalların kullanımı arttı. Bireyler hem ürün satın alımı hem de satış sonrası hizmet talepleri ve diğer ihtiyaçları için yoğun olarak internet, mobil ve telefon kanallarına yöneldi. Salgında dönüşen ve kalıcı hale gelen yeni müşteri davranışları ve kanal tercihleri satışlara da yansıdı.

Gönüllü bireysel emeklilikte ilgili yıl içerisinde yürürlüğe giren sözleşmelerin kanal dağılımına baktığımızda, internet kanalından düzenlenen üretimlerin toplam içerisindeki payının artış eğiliminde olduğunu görüyoruz. 2019 yılı sonunda yüzde 2.7 olan internet kanalının payı 30 Eylül 2022 itibarıyla yüzde 5.6’ya yükseldi. Önümüzdeki dönemde de dijital kanalların toplam üretim içerisindeki payının artarak devam edeceğini öngörüyoruz.

Hayat sigortası branşı çok büyük bir oranda kredi ve kredi kartı bağlantılı ürünlerle büyüyor. Ağustos 2022 itibarıyla sektördeki toplam prim üretiminin yüzde 62’sini kredi ve kredi kartıyla bağlantılı satılan hayat ve işsizlik sigortası ürünleri oluşturuyor. Temel bankacılık ürünleriyle bağlantılı sunulan ürünlerle gelişen hayat sigortası sektöründe dağıtım kanalı olarak bankalar da öne çıkıyor.

Hayat sigortası prim üretiminin kanal bazında dağılımına baktığımızda, bankaların diğer kanallara göre belirgin bir üstünlüğünün olduğunu görüyoruz. Son 3 yılda bankaların toplam üretim içerisindeki payında ciddi değişimler gözlemlemiyoruz. Önümüzdeki dönemde de bankaların hayat sigortası ürünlerinin ana dağıtım kanalı olmaya devam edeceğini söyleyebiliriz.

Size göre sektörünün bilinirlik sorunu ortadan kalktı mı? Şu andaki en büyük sorunu nedir?

Bireysel emeklilik ve hayat sigortası sektörleri kamu otoritesi tarafından yoğun olarak destekleniyor. 2018’den bu yana yayınlanan tüm Orta Vadeli Programlarda bu sektörlerle ilgili iyileştirmelere ve gelişimine yönelik yenilikçi planlara yer veriliyor. Nitekim 2023-2025 yıllarını kapsayan OVP’de de sigortacılık ve emeklilik sektörünün derinleşmesi ve tabana yayılması amacıyla ürün çeşitliliğinin artmasını destekleyen uygulamaların hayata geçirileceği ve otomatik katılımın “tamamlayıcı emeklilik sistemi”ne dönüştürülmesinin planlandığı bilgileri yer aldı. İlaveten belirli ihtiyaçlar halinde BES’ten kısmi çıkış hakkının tanınması, BES birikimlerinin kredi ihtiyaçlarına teminat olarak gösterilebilmesi ve BES’te hediye sertifikası gibi sisteme girişlerin ve devamlılığın teşvik edilmesini güçlendirecek düzenlemelerin de çok yakında fiilen hayata geçmesi bekleniyor.

Vatandaşların sigortaya yönelik algılarına örnek verirken Pragma Research’ün Marketing Türkiye için Eylül 2021 döneminde yaptığı “Sigortalı Hayat” araştırmasından birkaç bulgu paylaşmak isterim. Araştırma raporuna göre, sigortacılık ülkemizde “güvence” kelimesiyle özdeşleştiriliyor. Salgın döneminde diğer sektörlere göre büyüme kaydeden sektördeki bu yükseliş de kişilerin güvence altında olma ve korunma ihtiyaçlarının pandemiden önce dahi her geçen yıl arttığının bir kanıtı niteliğinde. 18-45 yaş arası 400 kişiyle yapılan araştırma sonucunda katılımcıların yüzde 48’inin sigorta kavramını “güvence” ile eşleştirdiği, yüzde 86’sının maddi imkânlardan bağımsız olarak sigortayı temel bir ihtiyaç olarak değerlendirdiği ortaya konulmuş. Sigorta türleri arasında bilinirliği en yüksek ilk üç hizmetin bireysel emeklilik (yüzde 92), kasko (yüzde 90) ve özel sağlık sigortası (yüzde 89) olduğu raporlanmış.

Şu anda sektör olarak oldukça hareketli günler yaşıyoruz. Sıcak gündemimizde mevzuatı yayınlanan ancak pratikte hayata geçmeyen birçok yenilik ve değişim bulunuyor. Öncelikle bu mevzuat düzenlemelerinin fiilen başlaması sonrasında bunlara uyum sağlayacağız. Ardından hem BES hem de hayat sigortasındaki penetrasyon oranımızı artırmak öncelikli hedefimiz olacak. Bunları yaparken dijitalleşmeyi mümkün olan tüm iş süreçlerine entegre edeceğiz.

FONMATİK ROBO’YA EMANET EDİLEN FON TUTARI 5 MİLYAR TL’YE YAKLAŞTI

AHE, müşterilerinin birikimini kendilerine en uygun fonlarda değerlendirebilmesi için Eylül 2019’da FonMatik ROBO hizmetini kullanıma sunmuştu. Murat Atalay, uygulamanın ulaştığı seviyeyi şöyle açıklıyor:

“Şu anda 66 bini aşkın müşterimiz bu hizmetimizi kullanıyor. FonMatik ROBO’ya emanet edilen fon tutarı da 4.7 milyar TL seviyesinde. FonMatik ROBO’nun yönettiği fon büyüklüğünün şirketimizin gönüllü BES toplam fon büyüklüğündeki payı yüzde 9.1’e ulaştı. Yani her 100 TL’nin 9.1 TL’sini FonMatik ROBO yönetiyor. Fon dağılımını belirlemede zorlanan, fon tercihi yapacak düzeyde finansal piyasalar hakkında bilgi sahibi olmayan ve/veya buna vakit bulamayan katılımcılarımız için FonMatik ROBO çözüm olarak devreye giriyor. Müşterilerimiz FonMatik ROBO’ya, Anadolu Hayat Emeklilik internet şubesi AHE Online ya da mobil uygulamamız AHE Mobil üzerinden kolayca dahil olabiliyor.”

“SERA GAZI SALIMINI AZALTIP KAPSAM-2 EMİSYONLARINI SIFIRLADIK”

Anadolu Hayat Emeklilik, iklim değişikliğiyle mücadele kapsamında sera gazı emisyonlarının takibi ve azaltılması bilinciyle 2016 yılından bu yana “karbon ayak izi yönetimi” çalışmalarını sürdürüyor. Murat Atalay, şirketin 2021 sera gazı emisyonunun önceki yıla göre yüzde 33.8 azalarak 864 tona (tCO2e) düştüğünü vurguluyor ve şöyle ekliyor:

“Elektriğimizin tamamını yenilenebilir enerji kaynaklarından tedarik ederek Kapsam-2 emisyonlarını sıfırladık. Uzaktan çalışma modelimizin de etkisiyle doğal gaz kullanımı kaynaklı sera gazı salınımında da önemli bir azalma oldu. İş görüşmelerinin video konferans yoluyla yapılmasının, uçak seyahatleri ve taksi kullanımının azalmasının da yine karbon salınımına olumlu etkileri görüldü. Bu çalışmalarla şirketimizde çalışan başına düşen sera gazı emisyonu bir önceki yıla kıyasla yüzde 29.7 azalarak 0.860 tCO2e değerine ulaştı.”