Çinli cep telefonu üreticisi Türkiye’den kaçtı, Mısır’a gidiyor

Çinli telefon üreticisi Türkiye yolculuğu başarılı olmayınca Mısır’a fabrika kuruyor. Dünya gazetesi yazarı Kerim Ülker kaleme aldı:

Dünyanın en büyük cep telefonu üreticilerinden Çinli OPPO ile ilgili haberleri hatırlıyorsunuzdur. 2020 yılında Tuzla’da 12 bin metrekarelik bir tesis açmıştı. Türkiye’deki bu tesis OPPO’nun dünyadaki 10’uncu fabrikası unvanını da almıştı.

Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından yatırım teşviki ile desteklenen OPPO’nun üretim tesisinde kurulum çalışmalarına kasım ayı itibarıyla başlandı. Hızlı bir kararla Türkiye’ye gelen ve daha deneme üretimi aşamasında önemli sayıda yeni istihdam oluşturan fabrikanın bu sürecini Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank yerinde takip etmişti.

Test üretimine başlayan fabrikanın resmi açılış töreni için gün saydığını belirten Varank, “OPPO’nun Tuzla’daki tesisleri, global cep telefonu markaları arasında ana kart dahil tüm sistemlerin CKD sistemiyle (ana karttaki parçaların fabrikada birleştirilmesi) Türkiye’de üretildiği ilk fabrika olma özelliğini taşıyor. Fabrikada tam kapasite üretime geçilmesiyle yaklaşık 1000 kişinin istihdam edilmesi bekleniyor” demişti.

OPPO’nun 50 milyon dolarlık yatırımla kurduğu bu tesisteki üretim beklenen gibi gitmedi. 2022 yılında OPPO, fabrikada çalışan yaklaşık 500 işçiyi, küresel kriz gerekçesiyle işten çıkardı.

MISIR FABRİKASI 20 MİLYON DOLARA MAL OLACAK

İşten çıkarılan işçiler fabrika önünde eyleme başlayarak yaşanan işçi kıyımını protesto etti. Sonrasında ise OPPO’nun, Türkiye’deki üretimi sessiz sedasız sonlandırıldığı belirtildi. Türkiye’deki üretimine hızla başlayan, bu kararından da yine hızla vazgeçen OPPO’nun şimdilerde yeni bir gözdesi olduğunu söylemeliyim. Bu ülke Mısır…

Edindiğim bilgilere göre Mısır Başbakanı bununla ilgili Yatırım ve Serbest Bölgeler Genel Kurumu (GAFI) CEO’su Hossam Heiba ile de görüşmüş durumda Mısır Başbakanı Mostafa Madbouly ile görüşen Heiba, Çinli OPPO’nun Mısır’da yılda 4,5 milyon akıllı telefon üretmek için fabrika kurmak istediğini, bu konuda anlaşıldığını ifade ediyor. Çinli şirket, Mısır’da yapacağı tesisi 20 milyon dolarlık yatırımla kuracak. Bu tesiste 650 kişi çalışacak.

BEYAZ EŞYADA MISIR YENİ ÜRETİM ÜSSÜ OLUYOR

Türkiye’den ayrılan OPPO’nun bu kararı düşündürücü. Ancak Çinli teknoloji şirketlerinin ya da Asyalı şirketlerin Mısır ilgisi bununla sınırlı değil. Beyaz eşya şirketi Haier, Mısır’da 135 milyon dolar değerinde yeni bir proje hayata geçirmeyi planlıyor.

Bir de Güney Koreli elektronik üreticisi LG Corporation’ın Mısır’da 200 milyon dolar değerinde yeni bir buzdolabı fabrikasıyla genişlemeye hazır olduğunu, Arçelik’in 100 milyon dolarlık yatırımla fabrika kurduğunu unutmamak gerekiyor. Mısır, yakın dönemde Türkiye’nin üretim konusunda bölgedeki rakibi oluyor. Asyalı şirketlerin yavaş yavaş kendini hissettirecek yatırım yapması bu yüzden. Türkiye, bu rekabeti kendi lehine çevirmek adına şu sıralar sessizliğini koruyor.

SAKARYA GAZI İÇİN İKİNCİ ANLAŞMA TAMAM

Deniz altı enerji projelerine mühendislik hizmeti veren İngiliz Subsea 7, Türkiye’den 2 yıl aradan sonra ikinci projesini daha aldı. 2021 yılında Fransız Schlumberger ile konsorsiyum yapan İngiliz şirket, Sakarya doğal gaz sahasının geliştirilmesi için Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ile 750 milyon dolarlık anlaşma imzalamıştı.

O anlaşmanın üzerinden geçen 2 yılın sonrasında bu kez İngiliz Subsea 7, Fransız Schlumberger ve İtalyan Saipem ile bir anlaşmayı tamamladı. Anlaşma yine 750 milyon dolar olarak belirlendi. Avrupalı şirketlerin oluşturduğu konsorsiyum ve TPAO arasında imzalanan anlaşmayla Karadeniz’deki Sakarya saha geliştirmesinin ikinci aşaması tamamlandı.

İngiliz şirketin resmi sitesinde yer alan bilgilere göre sözleşme, mühendislik, tedarik, inşaat ve kurulum (EPCI) sözleşmesinin entegre proje kapsamı, deniz altı üretim sistemleri (SPS), deniz altı göbekleri ve akış hatları (SURF) dahil olmak üzere yer altı çözümlerini kapsayacak. Resmi sitesinden açıklama yapan Subsea7, yaklaşık 37 kilometre saha içi akış hattı içeriyor. Offshore faaliyetlerin 2025’in 2’nci çeyreği ile 2025’in 3’üncü çeyreği arasında olması planlanıyor.

İKİNCİ FAZ BAŞLIYOR

Şirketin Afrika, Orta Doğu ve Hazar Başkan Yardımcısı Franck Louvety, “Subsea7, OneSubsea® ve Türkiye Petrollerinin yakın işbirliği sayesinde, Sakarya 1. Aşama’dan ilk gaz keşiften sadece 30 ay sonra teslim edildi. Subsea7, bu ilişkiyi Faz 2 için genişletmeyi ve Türkiye’deki enerji endüstrisinin gelişimine katkımızı sürdürmeyi dört gözle bekliyor” dedi. Deniz altı enerji projelerine mühendislik hizmeti veren Fransız Schlumberger ve İngiliz Subsea 7 konsorsiyumunun 2021’de imzalanan Sakarya doğal gaz sahasının geliştirilmesi projesi de benzer şekilde 750 milyon dolara almıştı.