Ölümler 2010’dan bu yana en yüksek seviyeye ulaştı

Aon’un yayımladığı Küresel Doğal Afetler Raporu’na göre 2023 yılında küresel doğal afetler toplam 380 milyar dolarlık ekonomik kayba neden oldu. 2023 yılındaki tüm ekonomik kayıpların yaklaşık dörtte biri ise Türkiye ve Suriye’de meydana gelen depremlerden kaynaklandı. Bu depremlerin binalar ve altyapı üzerindeki etkileri 90 milyar dolardan fazla zarara yol açtı.

Risk, emeklilik ve sağlık konularında veri ve analizlerden faydalanarak profesyonel hizmetler sunan Aon, belirsizlikleri yönetmek ve küresel dayanıklılığı arttırmak için daha iyi kararlar alınmasına yardımcı olacak 2023 yılı Küresel Doğal Afetler Raporu’nu yayımladı. Doğal afetlerin artan sıklık ve şiddetinin küresel çapta neden olduğu ekonomik kayıpları ortaya koyan rapora göre 2023 yılında küresel doğal afetler, depremler ve durmak bilmeyen şiddetli fırtınalardan kaynaklanan toplam 380 milyar dolarlık ekonomik kayba neden oldu. Böylelikle küresel ekonomik kayıplar üst üste sekizinci kez 300 milyar doları aştı ve uzun vadeli ortalamanın yüzde 22 üzerinde gerçekleşti.

Geçen yıl dünya genelinde sigortacılar, 21. yüzyıl ortalamasının (90 milyar dolar) ve on yıllık ortalamanın (110 milyar dolar) üzerinde, 118 milyar dolar tutarında hasar ödemesi yaptı. Türkiye ve Suriye’deki depremler ile ABD’deki kuraklık sigorta sektörü için en maliyetli olaylar oldu. 2023 yılındaki tüm ekonomik kayıpların yaklaşık dörtte biri, Türkiye ve Suriye’de meydana gelen depremlerden kaynaklandı. Bu depremlerin binalar ve altyapı üzerindeki etkileri 90 milyar dolardan fazla doğrudan zarara yol açtı. Bu felaket ayrıca, modern tarihte Türkiye’de, Suriye’de, Orta Doğu’da ve tüm EMEA bölgesinde kaydedilen en maliyetli doğal afet olarak gösterildi.

2023 yılı kayıtlara geçen en sıcak yıl oldu

Depremlerin ardından şiddetli fırtınalar en fazla ekonomik kayba neden olan olaylar oldu. En büyük kayıplar ABD ve Avrupa’da görüldü. Avrupa’da İtalya, Yunanistan, Slovenya ve Hırvatistan sigortalar açısında hava koşullarına bağlı en maliyetli olayların yaşandığı ülkeler oldu. Diğer yandan dünyanın birçok yerinde kaydedilen aşırı yüksek sıcaklık anomalileri nedeniyle 2023 kayıtlara geçen en sıcak yıl oldu. 24 ülke ve bölge önceki maksimum sıcaklık rekorlarını gördü veya bu rekorların üzerine çıktı. Özellikle Çin, 16 Temmuz’da 52,2 °C ile en yüksek sıcaklık rekorunu kırdı. Raporda Türkiye de 49,5 °C ile en yüksek sıcaklığın görüldüğü ülkelerden biri oldu.

Ölümler 2010’dan bu yana en yüksek seviyeye ulaştı

2023 yılında küresel doğal afetler nedeniyle en az 95 bin kişi hayatını kaybetti. Bu rakam 71 bin olan 21. yüzyıl ortalamasının oldukça üzerinde. Ölümlerin yaklaşık yüzde 62’si ise doğrudan Türkiye ve Suriye’de meydana gelen depremlerle ilişkili oldu. Söz konusu depremler 2010 yılında Haiti’de meydana gelen yıkıcı sarsıntıdan bu yana yaşanan en ölümcül küresel felaket olarak gösterildi. 2023 yılında tüm dünyada 64 binden fazla insan depremler nedeniyle ölürken çok sayıda önemli sıcak hava dalgası da en az 16 bin 500 kişinin ölümüne neden oldu. Özellikle Batı ve Güney Avrupa’nın bazı bölgeleri temmuz-eylül ayları arasında en az 15 bin kişinin ölümüyle sonuçlanan çok sayıda aşırı sıcaklık dalgasına maruz kaldı.

“2023 yılında yaşadığımız depremler sigorta yaptırmanın önemini bir kez daha gösterdi”

Raporun bulgularını değerlendiren Aon Türkiye Eş CEO’su Ferhan Özay, “Türkiye ve Suriye’deki depremler 340 binden fazla binanın hasar görmesine ve yaklaşık 60 bin kişinin ölümüne neden oldu. Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) tarafından, zorunlu deprem sigortası olup depremde hasar gören konutlara kuruluşundan bugüne kadar toplam 35 milyar 906 milyon lira hasar ödemesi yaptı. Bu tutarın 34 milyar 440 milyon lirası 6 Şubat depremlerinden sonra ödendi. Buna karşın uzun vadeye odaklanıldığında, Türkiye’nin birçok bölgesinde, özellikle de İstanbul bölgesinde zorunlu sigorta penetrasyonun durgunlaştığı ve hatta azaldığı görülmektedir. 6 Şubat’taki depremlerin gündeme getirdiği eksik sigorta uygulamaları ve düşük sigorta penetrasyonunun nedenlerinden birisi sigorta bilincinin yeterince gelişmemesidir. Bu durum, gerek sigorta yaptırmanın önemini ve bu konuda toplumsal farkındalığın artırılması için çalışmalar yapmayı, gerekse de imar kanununun düzenlenmesi ve uygulanmasının kritik önemini bir kez daha ortaya koymuştur.” dedi.

“İklim değişiklikleri insanlık için büyük bir tehdit oluşturuyor”

Aon Türkiye Eş-CEO’su Selda Oknas Tanbay ise değerlendirmesinde şunları söyledi: “Günümüzde iklim
değişikliğinin yarattığı riskler olasılıktan çıkıp kesinliğe dönüşmüş durumda. 2023 yılı boyunca yaşanan orman yangınları, seller ve rekor kıran sıcak hava dalgaları, insanlık için büyük bir tehdit oluşturuyor. 2023 yılında bir milyar dolar veya daha fazla zarara neden olan 66 doğal felaketin 63’ünün iklim değişikliğinden kaynaklanması da bunun bir örneği. Buna karşın 2023 yılında hava ve iklimle ilgili kayıpların yalnızca yüzde 40’ının sigorta kapsamında olması sigorta sektörü açısından da bu konuda hala katetmemiz gereken mesafeler olduğunu gözler önüne seriyor. Bugünün liderleri, operasyonlarının, iş güçlerinin ve toplumların dayanıklılığını artırmak için iklim risklerine karşı geleceğe yönelik önlemlerini bugünden almalıdır.”

2023 yılında en fazla ekonomik kayba neden olan ilk 10 küresel afet ise şunlar oldu: Afet Ülke Ölü Sayısı Ekonomik Kayıp (milyar dolar) Sigorta Kaybı (milyar dolar) Türkiye & Suriye Depremleri Türkiye & Suriye 59.272 92,4 5,7 Çin’deki Seller Çin 370 32,2 1,4 Otis Kasırgası Meksika 52 15,3 2,1 La Plata Havzası Kuraklığı Brezilya, Arjantin, Uruguay – 15,3 1 ABD’deki Kuraklık ABD – 14 6,5 Emilia-Romagna Selleri İtalya 15 9,8 0,6 Şiddetli Konvektif Fırtına ABD 13 6,2 5 Şiddetli Konvektif Fırtına Avrupa 11 5,8 3 Hawaii Orman Yangınları ABD 100 5,5 3,5 Şiddetli Konvektif Fırtına ABD 37 5,5 4,4 Diğer Tüm Olaylar ~35.100 178 84,8 Toplam ~95.000 380 118