“Geçtiğimiz yıl üreticilerimize 3.6 milyar TL hasar ödedik”

TARSİM Yönetim Kurulu Üyesi ve Tarım Sigortaları Havuz İşletmesi Genel Müdürü Serpil GÜNAL, Devlet Destekli Tarım Sigortaları Sisteminde 2022 yılının üretim ve hasar verilerini değerlendirerek; 2023 yılı yenilikleri ve Konya ili genelinde uygulamaya alınan Gelir Koruma Sigortası hakkında bilgilendirmelerde bulundu.

Genel Müdür GÜNAL’ın açıklamalarından öne çıkan satırbaşları şu şekilde:

“TARSİM Sistemi, önceki yıllarda olduğu gibi, 2022 yılında da istikrarlı büyümesini sürdürdü. Üreticilerimizden 4 milyar TL prim toplandı. Prim üretiminde önceki yıla oranla %92 oranında artış kaydedildi. 2021 yılında 29 milyon dekar alan sigortalanmışken, geçtiğimiz yıl sigortalanan alan 35 milyon dekara ulaştı ve yine bir önceki yıla göre %21 oranda artış meydana geldi. 2007 yılında 3.5 milyon dekar olan sigortalı alandan bugün 35 milyon dekar alana gelmiş durumdayız. Tarım sigortalarındaki penetrasyon oranında da artış yaşandı. Tarım sigortaları sistemini 40 yılı aşkın süredir uygulayan ve TARSİM’in de kuruluşunda örnek olarak aldığı İspanya’daki sistemde %40’larda olan sigortalılık oranı, ülkemizde 17 yıllık süreçte %22’ye ulaştı. Bu oran, ürün bazında değerlendirildiğinde daha da yüksek seviyelerde. Şöyle ki; narenciyede %35, buğdayda %27, ayçiçeğinde %35 ve Manisa özelinde üzüm ürününde %55 oranında sigortalılık mevcut. 2021 yılında çeşitli risklerden ötürü zarar gören sigortalı üretici ve yetiştiricilerimize, 2.4 milyar TL hasar ödemesi gerçekleştirmiştik. Geçtiğimiz yıl ise %51 oranında artışla 3.6 milyar TL hasar ödemesi gerçekleştirdik. Hasar ödemelerini risk bazında değerlendirdiğimizde ise en çok dolu için hasar ödemesi yapıldığını görüyoruz. Geçtiğimiz yıl üreticilerimize, dolu riski sebebiyle 852 milyon TL, don riski sebebiyle 542 milyon TL, kuraklık riski özelinde 367 milyon TL ve hayvan hayat sigortalarında ise ağırlıklı olarak ölüm ve mecburi kesim riskleri başta olmak üzere 1.1 milyar TL hasar ödemesi gerçekleştirdik. Üreticilerimiz, son yıllarda iklim değişikliğinin farkındalar. Meteorolojik olayları çok yakından takip ediyorlar ve tarım sigortasının öneminin bilincindeler. Bu doğrultuda, Sistemdeki sigortalı üretici/işletme sayısı da 658 binden 770 bin adede yükseldi ve bir önceki yıla göre %17 oranında artış meydana geldi. TARSİM üretici ve yetiştirici odaklı bir sistem. Bu Sistemde kâr amacı güdülmüyor.

Bildiğiniz gibi, Kumluca’da (Antalya) geçtiğimiz ay bir sel afeti yaşanmıştı. TARSİM olarak, afetin yaşanmasının hemen ardından, sigortalılardan aldığımız ihbarlar doğrultusunda sahadaki hasar tespit çalışmalarımıza başladık. Sigortalı üreticilerimizden binin üzerinde hasar ihbarı aldık. Öncelikle geçici ekspertiz çalışmalarını tamamladık. 9 Ocak tarihi itibarıyla ise sahadaki tüm ekspertiz çalışmaları sona erdi. Antalyalı üreticilerimize 100 milyon TL civarında hasar ödemesi gerçekleştirerek, yaralarını bir nebze de olsa sardık. Yine geçtiğimiz günlerde Antalya’nın doğusunda, Aksu ilçesinde dolu ve fırtına afeti yaşandı. Eksperler sahada hasar tespit çalışmalarını sürdürüyor. İşlemlerin ardından, hasar dosyaları tamamlanan sigortalı üreticilerimize ödemelerinin en kısa süre içinde gerçekleştirilmesi için çalışmalarımızı sürdürüyoruz.

Gelir Koruma Sigortası, tarım sigortacılığında gelinebilecek son nokta. Gelir Koruma Sigortası, ülkemizde ilk kez 2021 yılında Konya ilinin Kadınhanı, Karatay ve Cihanbeyli ilçelerinde buğday ürününde pilot uygulama olarak başlamıştı. 2023 yılı üretim sezonunda Konya ili genelinde %60 devlet prim desteğiyle uygulamaya alındı. Bu uygulamaya Konya’da başlamamızın nedeni, vadeli işlem borsasının burada bulunması. Gelir Koruma Sigortası “korunan gelir” ile “gerçekleşen gelir”” farkının ödendiği bir sigorta programıdır. Burada üreticiler, gerek fiyat, gerekse afetlerden kaynaklı olarak zarar gördüklerinde, zararlarının yüzde 70’i karşılanıyor olacak. Ortalama bir fiyat alınacak, örneğin, Konya Ticaret Borsası’nda buğday fiyatının sezon ortalaması esas alınarak, gelir korunmuş olacak.

Her yıl paydaşlarımızdan aldığımız görüş ve öneriler doğrultusunda çalışmalarımızı sürdürüyor ve teminat kapsamını genişletiyoruz. 2023 yılı için de yoğun bir hazırlık dönemi yaşadık ve üreticilerimiz için çok sayıda yeniliği Cumhurbaşkanımızın Kararı ile uygulamaya aldık. Devletimizin desteğini her an yanımızda hissediyoruz. Burada başta Tarım ve Orman Bakanlığımız, Hazine ve Maliye Bakanlığımız, Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) ve ilgili tüm taraflara desteklerinden ötürü şükranlarımı sunmak istiyorum. Bu yıl üreticilerimiz için çok sayıda yeniliğimiz var. Tarifelerde ve primlerde iyileştirmeler gerçekleştirdik. Çok sayıda üründe dolu riski tarife fiyatında indirimler yaptık. Kiraz ve vişne ürünlerinde teminat başlangıcını, “ilk çiçeklenme” evresinden “beyaz tomurcuk” evresine aldık. Enginar ürününde don riskini, isteğe bağlı ek teminat olarak sigorta kapsamına aldık. Şeker pancarı, çerezlik kabak, domates, biber, patlıcan, kavun ve karpuz ürünlerinde, ürünün fide ve yapraklanma döneminde meydana gelen ve yeniden ekim dikime neden olan don riski teminatını, isteğe bağlı ek teminat olarak kapsama aldık. Alçak tünellerde ise “yaban domuzu zararı” teminat kapsamına alındı. Kayısı ürünü kritik. Bu nedenle, müşterek sigorta oranını düşürdük. Yenilenebilir enerji kaynağı olarak, jeotermal kaynak kullanıldığı tespit edilen seralarda, toplam poliçe primi üzerinden %5 oranında indirim uygulaması başlattık. Büyükbaş Hayvan Hayat Sigortasında, geniş kapsamlı tarifede, yenilenebilir enerji kaynağı olarak aktif biyogaz enerjisi üretimi yapan ve risk inceleme sonucuna göre bu yöntemi kullandığı tespit edilen büyükbaş hayvancılık işletmeleri için %5 indirim uygulaması getirdik. Primlerde indirimler yaptık. Kümes Hayvanları ve Su Ürünleri Hayat Sigortalarında tarife fiyatlarında indirimler yaptık. Yeni uygulamaların üretici ve yetiştiricilerimiz için hayırlı olmasını ümit ediyorum.”