Sağlık sigortası mı kepenk kapattırdı?

ABD’de yaşanan bütçe krizinin altından Sağlık Reform Yasası çıktı. Milliyet’ten Güngör Uras, bugünkü yazısında Obama’nın desteklediği Cumhuriyetçilerin ise karşı çıktığı Sağlık Reform Yasasını kaleme aldı. İşte Güngör Uras’ın o yazısı:

ABD Kongresi’nde Cumhuriyetçiler, hükümete harcama yetkisi verecek yasayı Obama’nın Sağlık Reform Yasası uygulamasını erteleme şartına bağladı. Obama erteleme şartını kabul etmedi. Yasa çıkmayınca federal hükümet  harcama yapamaz hale geldi. Kepenk kapattı.
Nedir bu Obama’nın Başkanlık dönemindeki en önemli icraatı olarak övündüğü, Cumhuriyetçilerin ise uygulanmasını önlemek istedikleri “Sağlık Reform Yasası?”.
ABD, vatandaşların sağlık hizmetinden yararlanabilmek için kişi başına dünyada en yüksek ödeme yapmak zorunda oldukları ülke. Kişi başına ortalama harcama 8.233 dolar. (Almanya’da kişi başı ortalama sağlık harcaması 4.338 dolar, Türkiye’de 957 dolar.)
ABD’nin nüfusu 316 milyon. Nüfusun 50 milyonu sağlık sigortası kapsamı dışında. Obama Sağlık Reformu Yasası ile bu 50 milyonun 32 milyonunu sigorta kapsamına almayı hedefliyor. Bunlar (1) Prim ödeyemediklerinden (2) Hasta ve yaşlı olduklarından sigorta şirketlerinin kapısından giremeyenler. Bağımsız çalışanlar, bir işverene bağlı olmayanlar, herhangi bir sağlık sorunu olanlar prim ödeyebilecek durumda olsalar da sigorta şirketlerine sigorta yaptıramıyordu.
Yasa, 10 yılda 940 milyar dolar harcamayı gerektiriyor. Fakat ek vergi tedbirleri ile belli sürede sadece ek harcama yükünün karşılanması ve de bütçe açığının kapatılması hedef alınmış durumda.
Cumhuriyetçiler neden karşı?
Cumhuriyetçilerin yasaya karşı olmalarının nedenleri var. Yıllık geliri 250 bin doların üzerinde olanlara, kademeli olarak ek vergi yükü geliyor. Çalışanı 50’den fazla olan şirketler çalışanlarını sigortalayacak. Sigorta şirketleri hastalık ve yaşlılık bahanesi ile poliçeleri iptal edemeyecek. Sigorta şirketlerinin kârlılığı düşecek. Kamu sigortaları kapsamı genişleyince sigorta şirketlerinin iş hacmi daralacak. İlaç sektörünün ve hastanelerin gelirlerinde azalma olacak.
ABD’de yıllık sağlık harcamaları toplamı 2.6 trilyon dolar dolayında.
ABD’de kişilerin ve ailelerin kendi imkanları ile herhangi bir sigorta şirketinden sağlık poliçesi alması yüksek bir ödemeyi gerektiriyor. Bir ailenin ortalama sağlık sigortası faturası yılda 20 bin dolar. Bunu da ailelerin tamamı ödeyemiyor.
İşte bunun için Federal Hükümet değişik programlar ile sağlık harcamalarının yaklaşık 1 trilyon dolara yakın bölümünü karşılıyor.
Federal Hükümetin Medicare ve Medicaid isimli iki programı var. Medicare ile 65 yaş altındaki düşük gelirlilere sigorta imkanı sağlanıyor. Burada ölçü 4 kişilik aile gelirinin yılda 30 bin dolar ile 80 bin doların altında olması. (ABD’de 4 kişilik ailede medyan gelir 65 bin dolar.)
Parası olmayana yardım arayışı
Yıllık geliri 30 bin doların altında olan 4 kişilik aileler hiçbir katkı payı ödemeden Medicare sigorta sisteminden yararlanabilecekler.
Yıllık geliri 30 bin ile 80 bin dolar arasında olan 4 kişilik aileler hane gelirinin yüzde 3’ü ile 9.5’i oranında prim ödeyerek sigorta kapsamına girecekler. Halen ABD’de 50 milyon kişi Medicare kapsamında.
Madicaid ise 65 yaş üstü, desteğe muhtaç kişilere sağlanan ücretsiz sağlık hizmeti. Bu programdan yararlananların sayısı da 66 milyon. Medicaid’den yararlananlara sağlanan imkanların kapsamı genişletiliyor.
Çalışan sayısı 50’nin üzerindeki işyerleri çalışanlarına sağlık sigortası yaptırmak ve sigorta faturasını ödemek durumundalar.
(Bilgi için: ABD’de 2014 federal bütçe harcamaları 3.7 trilyon dolar. Açık 744 milyar dolar. Federal hükümet sağlık harcamaları 973 milyar dolar. Savunma harcamaları 830 milyar dolar.)